بررسی توزیع مکانی بارش سالانه با استفاده از روش‎های زمین‎آماری (مطالعه‎ی موردی: استان قم)

نویسندگان

  • صادق آبروش کارشناس جغرافیای طبیعی، دانشگاه تهران
  • علیرضا ذبیحی کارشناس ارشد مرتع‎داری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، ساری
  • مرتضی شعبانی کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، ساری
  • کریم سلیمانی استاد مرکز سنجش از دور دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، ساری
چکیده مقاله:

در بسیاری از مطالعات و بررسی‏های منابع طبیعی و کشاورزی، به‎دلیل عدم پوشش کامل ایستگاه‎های اندازه‎گیری نقطه‎ای باران‏، برآورد بارش منطقه‎ای یا تخمین بارش در مناطق خشک میان ایستگاه‎ها ضروری است. بنابراین، آگاهی از میزان متوسّط بارندگی در یک حوضه‎ی آبخیز، از عوامل اساسی در هیدرولوژی و طرّاحی سازه است. روش‎های مختلفی برای برآورد بارش وجود دارد که ازجمله‎ی آن می‎توان به روش‎های میان‎یابی اشاره کرد. در بیشتر موارد، یکی از روش‎هایِ موجودِ دلخواهِ کارشناس انتخاب و مورد استفاده قرار می‎گیرد که ممکن است برآورد دقیقی نباشد. هدف از این پژوهش، مشخّص کردن توزیع مکانی بارش سالانه‎ی حوزه‎ی آبخیز قم با استفاده از روش‎های زمین‎آماری و مقایسه‎ی روش‎های موصوف با یکدیگر است. برای این کار، پس از جمع‎آوری آمار و اطلاعات مربوطه و وارد کردن آنها در محیط نرم‌افزار GS+و ARC GIS نسخه‎ی 10، نقشه‎ی هم‎باران تهیّه و آنالیز واریوگرام منطقه‎ی مورد مطالعه انجام شد. سپس برای ارزیابی روش‎های میان‎یابی از روش ارزیابی متقابل و دو عامل MAE وMBE استفاده شد. در این مطالعه، دو روش زمین‎آماری کریگینگ و عکس فاصله با توان‏های (1تا 3) برای برآورد بارش سالانه با استفاده از آمار سی ساله‎ی ایستگاه‎های باران‎سنجی در استان قم و اطراف آن مورد ارزیابی قرار گرفتند و برای ارزیابی دو روش فوق نیز، از معیار میانگین خطای مطلق (MAE) استفاده شد. نتایج این ارزیابی نشان داد که تغییرات بارندگی سالانه، بیشتر از مدل گوسی تبعیّت می‏کند. در محدوده‎ی مورد مطالعه، روش کریگینگ با MAE برابر 22/30 میلی‏متر، مناسب‎ترین روش تخمین بارندگی سالانه است و روش عکس فاصله به توان یک با MAE برابر 23/32 میلی‏متر و عکس فاصله به توان دو با MAE برابر 55/33 میلی‏متر وعکس فاصله به توان سه با MAE برابر1/35میلی‏متر در رده‏های بعدی قرار می‎گیرند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شبیه‌سازی مکانی- زمانی بارش سالانه با استفاده از مدل‌های تصادفی

Precipitation is one of the most important components of water balance in any region and the development of efficient models for estimating its spatiotemporal distribution is of considerable importance. The goal of the present research was to investigate the efficiency of the first order multiple-site auto regressive model in the estimation of spatiotemporal precipitation in Kurdistan, Iran. Fo...

متن کامل

تحلیل توزیع احتمال بارش سالانه استان گلستان

برازش توزیع‌های احتمالاتی مناسب بر عناصر اقلیمی نظیر بارش قادر است نوع توزیع و فراسنج‌های شکل و مقیاس مربوط را برآورد نماید. در تحقیق حاضر با استفاده از داده‌های ماهانه 51 ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی و باران سنجی طی دوره 1961-2005، مربوط به سازمان هواشناسی کل کشور و آب منطقه‌ای استان گلستان، توزیع احتمال، فراسنج شکل و فراسنج مقیاس سری‌های زمانی بارش هر ایستگاه برآورد و توزیع مکانی آن در پهنه ...

متن کامل

بررسی زمانی- مکانی بارش با استفاده از داده‌های ماهواره‌ TRMM (مطالعه موردی: استان خراسان رضوی)

اندازه‌گیری دقیق مقدار بارش نقش بسیار مهمی در درک و پیش‌بینی سیستم آب و هوایی دارد. در این تحقیق، جهت برآورد میزان بارش و بررسی تغییرات زمانی- مکانی از داده‌های محصول بارش 3B42 ماهواره TRMM برای دوره آماری 2001 تا2010 میلادی با شبکه‌های 25/0 درجه (تفکیک مکانی) در استان خراسان رضوی استفاده شد. جهت برازش داده‌ها، پلاتی از داده‌های ماهواره با نقشه استان و با 40 شبکه تهیه شد، بطوریکه هر شبکه تل...

متن کامل

تحلیل توزیع احتمال بارش سالانه استان گلستان

برازش توزیع های احتمالاتی مناسب بر عناصر اقلیمی نظیر بارش قادر است نوع توزیع و فراسنج های شکل و مقیاس مربوط را برآورد نماید. در تحقیق حاضر با استفاده از داده های ماهانه 51 ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی و باران سنجی طی دوره 1961-2005، مربوط به سازمان هواشناسی کل کشور و آب منطقه ای استان گلستان، توزیع احتمال، فراسنج شکل و فراسنج مقیاس سری های زمانی بارش هر ایستگاه برآورد و توزیع مکانی آن در پهنه ...

متن کامل

توصیف ساختار مکانی بارش سالانه ایران

تعامل عمیق، پیچیده و مداوم بارش با سایر عناصر و عوامل اقلیمی سبب تغییر و تنوع این عنصر در بُعد زمان و مکان و نیز جلب توجه و هدایت مطالعات اقلیم شناسان و حتی علوم مرتبط با اقلیم شناسی شده است. یکی از رویکردهای مطالعاتی، توصیف تنوع مکانی بارش براساس آماره های مکانی است. بدین دلیل نیاز شناخت مبادی و مبانی این قبیل مطالعات از ضرورت های اولین در اقلیم شناسی است. در مطالعه حاضر هدف بر این است که ضمن م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 43  شماره 78

صفحات  102- 112

تاریخ انتشار 2012-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023